Narząd wzroku jest jednym z najważniejszych narządów zmysłów i od prawidłowego jego funkcjonowania uzależnione są zarówno wyniki nauki w szkole, jak także wybór i wykonywanie wielu zawodów. Wiek szkolny to okres, kiedy wady wzroku mogą powstać, ujawnić się, nasilić, i higiena pracy szkolnej może w bardzo znacznym stopniu przyczynić się do zapobiegania tym zaburzeniom.
Do najczęstszych zaburzeń narządu wzroku należy zaliczyć: krótkowzroczność, nadwzroczność i astygmatyzm, zaburzenia widzenia obuocznego (zez) i upośledzenie widzenia barwnego.
W prawidłowo zbudowanym i funkcjonującym oku promienie świetlne wpadające do gałki ocznej zostają załamane przez jej układ optyczny (rogówka i soczewka) i skrzyżowane na siatkówce. W oku takim istnieje prawidłowy stosunek siły łamiącej układu optycznego do długości gałki. W razie zaburzenia tego stosunku powstaje wada wzroku. W wadzie zwanej krótkowzrocznością skrzyżowanie promieni następuje przed siatkówką, w nadwzroczności zaś – za siatkówką (ryc. 6.21, str, 160).
Przy wadzie zwanej astygmatyzmem lub niezbornością na skutek zaburzeń siły łamiącej, głównie rogówki, promienie krzyżują Się w różnych odległościach od siatkówki. W konsekwencji obraz padający na siatkówkę jest niewyraźny i zniekształcony oraz może być różny w każdym oku. Powoduje to widzenie przedmiotów różnej wielkości i czasem zaburzenie widzenia obuocznego.
W okresie rozwoju dziecka rozmiary gałki ocznej, zwłaszcza jej wymiar przednio-tyłny, ulegają zmianie. U dzieci małych (w wieku przedszkolnym i w pierwszych latach pobytu w szkole) zbyt krótka gałka oczna w stosunku do siły układu optycznego powoduje często nadwzroczność, której stopień zwykle zmniejsza się w miarę wzrastania. Ostrość wzroku w większości przypadków jest prawidłowa, gdyż dziecko dzięki dużej zdolności akomodacji (zwiększenia siły łamiącej oka) wadę tę wyrównuje. Nadmierna akomodacja wiąże się jednak ze zmęczeniem oczu, zwłaszcza przy pracy z bliska, co wyraża się pieczeniem oczu, częstym mruganiem itp. Dzieci z tą wadą mogą mieć trudności w czytaniu, przede wszystkim w klasie, gdyż napięcie emocjonalne wpływa na pogorszenie pracy narządu wzroku. Trudności te mogą manifestować się w postaci zacinania, jąkania, niepokoju dziecka, opuszczania niektórych sylab i wyrazów itp, Wada ta powinna być jak najwcześniej wyrównana okularami (soczewki skupiające) do stałego noszenia.
Leave a reply