Układ nerwowy obwodowy i ośrodkowy zarządza ruchami człowieka, odbiorem wrażeń. Ośrodkowy układ nerwowy składa się z mózgu, móżdżku, rdzenia przedłużonego i rdzenia kręgowego. Natomiast obwodowy układ nerwowy stanowią nerwy czaszkowe i rdzeniowe.
Układ nerwowy autonomiczny tworzą włókna nerwowe biegnące z przykręgosłupowych pni współczulnych do jelit, naczyń krwionośnych, gruczołów wydzielniczych i innych narządów, których czynności nie podlegają woli człowieka.
O ile więc część mózgowo-rdzeniowa układu nerwowego umożliwia ustrojowi przede wszystkim kontakt -ze środowiskiem zewnętrznym, o tyle układ autonomiczny reguluje przebieg procesów wewnątrzustrojowych – pracę serca, trawienie, wydzielanie, wydalanie itd. (rys. 19.4).
Funkcje układu nerwowego są bardzo różnorodne i skomplikowane. Podstawową jednak czynnością jest odruch. Terminem tym określa się wszelkie reakcje na różnego rodzaju podniety, zachodzące za pośrednictwem układu nerwowego. Rozróżnia się odruchy bezwarunkowe i warunkowe. Pierwsze są zdeterminowane odziedziczonymi właściwościami układu nerwowego – są to odruchy wrodzone. Ośrodki tych odruchów znajdują się w niższych częściach układu nerwowego – w rdzeniu kręgowym i w śródmózgowiu. Przykładem takich odruchów może być reakcja źrenicy na światło, reakcja obronna na ból itp. Natomiast odruchy warunkowe są czynnościami nabytymi w ciągu życia. Powstają też m.in_. w związku z nauką w szkole. odpowiedniego przystosowania się. O ile jednak zakres i siła tych bodźców zewnętrznych mogą ulegać bardzo dużym zmianom, o tyle możliwości przystosowawcze ustroju, chociaż znaczne, są jednak ograniczone.
Leave a reply